Towarzystwo Przyjaciół Jeleniej Góry

Ad maximam Urbis gloriam

Author: Marek Szajda (page 1 of 14)

Rzeźba Aliny Obidniak

Serdecznie zapraszamy na odsłonięcie rzeźby Aliny Obidniak przed jeleniogórskim teatrem!

Już teraz dziękujemy za wszelkie wsparcie tego projektu. Jego realizacja była możliwa dzięki zbiórce społecznej.

Sesja popularnonaukowa – zaproszenie (30.09.2025 r.)

Z okazji 67. Września Jeleniogórskiego oraz Dnia Archiwisty Archiwum Państwowe we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze i Książnica Karkonoska w Jeleniej Górze razem z Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze, Towarzystwem Przyjaciół Jeleniej Góry oraz Karkonoskim Towarzystwem Naukowym w Jeleniej Górze zapraszają na sesję popularnonaukową, pt.:

 Pionierzy Jeleniej Góry 1945–1950. Sylwetki wybitnych postaci

Sesja odbędzie się we wtorek dnia 30 września 2025 r. w godz. 16:00 – 18:30 w sali konferencyjnej Książnicy Karkonoskiej w Jeleniej Górze, ul. Bankowa 27.

Program sesji:

Krzysztof A. Kuczyński, Z kagankiem polskiej nauki i sztuki. Z jeleniogórskich lat (1946–1948) profesora Stefana M. Kuczyńskiego

Janusz Skowroński, Zdzisław Straszak – z Tabaką do Hauptmanna

Agata Tumiłowicz-Mazur, Miasto utkane jej ręką, czyli opowieść o Eugenii Triller

Marek Szajda, Józef Sykulski rodem z Końskich. Zarys biografii autora książki „Liczyrzepa zły duch Karkonoszy i Jeleniej Góry”

Karolina Sauer, Stanisław Bernatt, pomiędzy morzem i górami

Andrzej Mateusiak, Z plecakiem w Karkonosze – pionierzy polskiej turystyki po 1945 r.

Ivo Łaborewicz, Stefan Górka, czyli początki jeleniogórskiej oświaty, kultury i samorządu

Wstęp wolny – zapraszamy!

prof. Zbigniew Domosławski (1922-2025)

Ze smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci prof. dr hab. n. med. Zbigniewa Domosławskiego. Wybitnego lekarza, uczonego, humanisty. Człowieka niezwykle serdecznego, otwartego i mądrego.

Przez wiele lat ordynatora jeleniogórskiego szpitala (1958-1987). Wykładowcę akademickiego związanego najpierw z Akademią Medyczną we Wrocławiu, a w późniejszych latach z Kolegium Karkonoskim w Jeleniej Górze.

Prof. Domosławski był jednym z założycieli Karkonoskiego Towarzystwa Naukowego. Pełnił w nim funkcję wiceprezesa, przez lata żywo angażował się w działalność na rzecz nauki w naszym mieście i regionie.

Związany również z naszym Towarzystwem. Ostatnio jako członek Rady Naukowej “Rocznika Jeleniogórskiego”. Na łamach tego czasopisma publikował swoje teksty już od lat 60. Jednym z ważniejszych był opis działalności Adama Thebezjusza – lekarza miejskiego w dawnym Hirschbergu w XVIII wieku (Adam Chrystian Thebezjusz, sławny anatom – fizykiem miejskim w Jeleniej Górze, t. 5, 1967).

Rodzinie i bliskim składamy wyrazy szczerego szacunku i żalu.

Cześć Jego pamięci!

Wojciech Augustyński (1942-2025)

Dnia 31 lipca 2025 r., nad ranem, w swoim mieszkaniu w Jeleniej Górze, zmarł Wojciech Augustyński, współzałożyciel naszego Towarzystwa, działacz kultury, społecznik, człowiek wielkiego serca, całkowicie oddany Jeleniej Górze i jej mieszkańcom.

Urodził si 3 maja 1942 r. w Ostrowie Wielkopolskim. Po 1945 r. jego rodzina osiedliła się w Jeleniej Górze, z którą związał się na stałe. Pracował w kulturze i turystyce. Był m.in. szefem Klubu „Gencjana” w Cieplicach Śląskich-Zdroju. Za czasów województwa jeleniogórskiego stał na czele PTTK-owskiego Biura Obsługi Ruchu Turystycznego, którym kierował w sposób niezwykle nowoczesny i przyszłościowy, co niestety nie zawsze spotykało się ze zrozumieniem zwierzchników. Od lat 90. XX w. związał się bliżej z Muzeum Okręgowym (dziś Karkonoskim), gdzie pracował do odejścia na emeryturę w 2010 r. Przyjaźnił się tam szczególnie z Mieczysławem Buczyńskim, którego ostatecznie nie tylko wspierał w ciężkiej chorobie ale praktycznie się nim opiekował. Na co dzień pomagał zresztą wielu ludziom.

Działał w kilku organizacjach społecznych, ale najmocniej związany był z Towarzystwem Przyjaciół Jeleniej Góry, gdzie przez wiele lat pełnił funkcję skarbnika. Można powiedzieć, że „trzymał” całe Towarzystwo „silną ręką” i był jego dobrym duchem. Nawet, gdy choroba zmusiła Go do ustąpienia ze stanowiska przed 10 laty, nadal żywo interesował się jego działalnością i wspierał w każdy możliwy sposób.

Odszedł Człowiek niezwykle zasłużony dla społeczeństwa jeleniogórskiego, angażujący w różnorodne działania społeczne cały swój czas i wszystkie swoje siły. Człowiek niezwykle prawy, sprawiedliwy, życzliwy z otwartym sercem, a jednocześnie wyjątkowo skromny. Będzie nam Go bardzo brakować.

Ivo Łaborewicz

Rzeźba Aliny Obidniak – odezwa

Zbliża się czwarta rocznica śmierci Aliny Obidniak. Pragniemy uczcić pamięć wieloletniej dyrektor (1973-1988 i 2000) Teatru im. Cypriana Kamila Norwida, twórczyni Międzynarodowych Teatrów Ulicznych (1982), osoby szczególnie zasłużonej dla kultury polskiej, dla Jeleniej Góry i jej mieszkańców. Alina Obidniak (1931-2021) wybrała Jelenią Górę jako swoje miejsce na ziemi i w nim mieszkała od 1973 r. aż do śmierci. Kochała to miejsce i tu pracowała, zaskakując swoją pomysłowością, wizjonerstwem i artystycznymi odkryciami w teatrze. To dzięki Niej nasz Teatr odnosił wielkie sukcesy i był znany nie tylko w Polsce.

Pragniemy oddać hołd twórczości Aliny Obidniak poprzez umieszczenie w przestrzeni miejskiej Jej rzeźby, naturalnej wielkości, wykonanej w brązie. Rzeźba Aliny Obidniak umieszczona zostanie na Skwerze Jej imienia, przy Teatrze. Projekt postaci Aliny Obidniak został zatwierdzony przez artystów rzeźbiarzy i artystów sztuki oraz jest przygotowywany do realizacji. Obecnie jesteśmy na etapie umów z artystą rzeźbiarzem i firmą odlewniczą. Umieszczenie rzeźby przy Teatrze planowane jest na koniec października br., tj. w czwartą rocznicę Jej śmierci.

Całe przedsięwzięcie, którego koszt szacowany jest na około 150 000,00 zł, sfinansowane zostanie ze zbiórki publicznej, już zarejestrowanej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, i będzie realizowana do skarbon umieszczonych w jeleniogórskich placówkach kultury, jak również poprzez dobrowolne wpłaty obywateli, firm oraz organizacji pozarządowych na rachunek bankowy Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry. Zbiórka będzie prowadzona do końca roku, a następnie zostanie szczegółowo rozliczona.

Serdecznie zachęcamy do włączenia się do przedsięwzięcia, pt. „Rzeźba Aliny Obidniak”, gdyż jesteśmy przekonani, że przy wspólnym działaniu uda się umieścić w centrum miasta piękną pamiątkę Aliny Obidniak.

Wpłaty prosimy kierować na rachunek nr: 16 1090 1926 0000 0001 4348 3507, z dopiskiem „Rzeźba Aliny Obidniak”.

Zofia Czernow, poseł na Sejm RP
Ivo Łaborewicz, prezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry

Wspomnienie o Stanisławie Firszcie

Dnia 1 lipca 2025 r. w swoim mieszkaniu w Jeleniej Górze przekroczył próg wieczności Staszek Firszt, wiceprezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry, prawdziwy Przyjaciel tego Miasta i jego mieszkańców. Miałem ten honor zaliczać się również do grona Jego osobistych, najbliższych przyjaciół.

O dokonaniach Staszka, wielkich dokonaniach, przyjdzie nam jeszcze mówić i pisać wielokrotnie. Nie da się ich bowiem zamknąć w kilku zdaniach, ani w jednym wystąpieniu. Trudno też pisać bezpośrednio po Jego odejściu, mając serce przesiąknięte świeżym żalem rozstania. Wspomnieć jednak w tym miejscu należy choć w dwóch słowach o Jego zasługach dla naszego Towarzystwa.

Mało kto zdaje sobie z tego sprawę, ale to On, po zmianach społeczno-politycznych początku lat 90. XX w., uratował Towarzystwo Przyjaciół Jeleniej Góry przed zapaścią, a może nawet przed całkowitym rozwiązaniem. Jednocześnie to On nie dopuścił do zamknięcia „Rocznika Jeleniogórskiego”, który po 1994 r. przestał się ukazywać. W 1997 r. zgromadził wokół siebie grono młodych ludzi, których zachęcił do dalszych działań społecznych na tym polu. Inspirował, podpowiadał, radził, ale i wkładał niesamowicie wiele pracy we wszystkie przedsięwzięcia. Nie zniechęcał się trudnościami. Stawiał sobie i nam ambitne cele i konsekwentnie je realizował, pokonując wytrwale i mądrze wszelkie trudności.

Choć urodził się i wychował w Legnicy, z którą nigdy nie zerwał kontaktów, i dla której również pracował społecznie, i gdzie uhonorowano Go w 2022 r. medalem „Zasłużony dla Legnicy”, to całą pracę zawodową i większość swoich wysiłków oraz uczuć przez ostatnie blisko 40 lat poświęcił Jeleniej Górze, działając zawsze „ad maximam Urbis gloriam” – dla najwyższego dobra naszego Miasta. Nie doczekał się za to żadnej materialnej nagrody, ale dla Niego najwyższą nagrodą było samo skuteczne działanie na rzecz Jeleniej Góry i ogromne uznanie oraz szacunek, jakim cieszył się u jej mieszkańców.

Do końca planował kolejne przedsięwzięcia. Także w naszej ostatniej rozmowie 1 lipca 2025 r., gdy omawialiśmy wspólnie zawartość kolejnego tomu „Rocznika Jeleniogórskiego” i inne działania. Wieczorem okazało się, że nie będziemy ich realizować razem… Ale czy na pewno? Pomimo fizycznej nieobecności będziesz Staszku duchowo zawsze ze mną, z nami, z naszym Towarzystwem.

Odpoczywaj w pokoju.

Ivo Łaborewicz

Stanisław Firszt (1955-2025)

Z wielkim smutkiem dzielimy się informacją, że 1 lipca br. zmarł Stanisław Firszt – wieloletni członek i wiceprezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry, redaktor “Rocznika Jeleniogórskiego”, muzealnik, archeolog, regionalista. Jego śmierć jest wielką stratą dla całego środowiska badaczy historii i kultury Dolnego Śląska, zwłaszcza Jeleniej Góry i Legnicy.

Stanisław Firszt był przez wiele lat pracownikiem muzeów, najpierw w Legnicy (1980-1987), a później w Jeleniej Górze. Pełnił tam funkcje dyrektora: Muzeum Okręgowego/Muzeum Karkonoskiego (1987-2008) oraz Muzeum Przyrodniczego (2008-2021).

Autor licznych książek, kilkuset artykułów – tych naukowych i popularnonaukowych. Archeolog, niestrudzony badacz historii Jeleniej Góry oraz regionu Karkonoszy. Pomysłodawca wydania polskich tłumaczeń czterech kronik miejskich, czasopisma “Skarbiec Ducha Gór” czy serii “Źródła Cieplickie”.

Człowiek wielkiej wiedzy, zawsze otwarty i życzliwy, skory do pomocy. Pasjonat regionu i oddany społecznik. Cześć jego pamięci!

Poniżej zamieszczamy informacje o pogrzebie:

Spotkanie promujące “Rocznik Jeleniogórski”

Zapraszamy już 20 stycznia do Książnicy Karkonoskie, na spotkanie wokół najnowszego, 56 tomu naszego czasopisma regionalnego. Do zobaczenia!

“Wspomnienia Syberyjskie” Edwarda Zycha – spotkanie w Książnicy Karkonoskiej

W poniedziałek, 19 listopada 2024 r., odbyło się spotkanie poświęcone Edwardowi Zychowi – nauczycielowi-poloniście, regionaliście oraz krajoznawcy, osobie, która jako dziecko doświadczyła zsyłki w głąb ZSRR w 1940 r. Okazją do spotkania była książka “Wspomnienia Syberyjskie 1940-1946” opublikowana nakładem Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, pod red. dr hab. Małgorzaty Ruchniewicz prof. ucz. z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego. Książka ta ukazała się w cyklu: Biblioteka Zesłańca. Świadectwa XX wieku, w ramach którego przypominane są wartościowe opracowania zdeponowane w Kolekcji Sybirackiej PTL-u.

O książce nieżyjącego już od kilkunastu lat E. Zycha rozmawiali – prócz redaktorki – również dr Ivo Łaborewicz, kierownik Archiwum Państwowego we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze i prezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry oraz dr Marek Szajda z Ośrodka “Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu, który moderował dyskusję. W czasie spotkania szerzej zaprezentowano wzmiankowaną książkę, ale też udało się opowiedzieć o życiu i aktywności jej bohatera w Jeleniej Górze i Karpnikach po 1946 r. Świetną ilustracją do tych opowieści stanowiły prezentowane zdjęcia z zasobu jeleniogórskiego archiwum – ze spuścizny Edwarda Zycha. Dodatkowo Książnica Karkonoska przygotowała i zaprezentowała na niewielkiej wystawie publikacje Zycha ze zbiorów biblioteki, w tym podręcznik do nauki o dziejach ziemi jeleniogórskiej, tomiki poezji, tłumaczenia prac z serbsko-chorwackiego czy publikacje z zakresu onomastyki. Podczas spotkania można było otrzymać książkę “Wspomnienia Syberyjskie”, ale również inne publikacje z serii. Szczególne znaczenie miał udział członków rodziny Edwarda Zycha, którzy podzielili się wspomnieniami o swoim krewnym

Uczestnikom spotkania serdecznie dziękujemy za przybycie, a Książnicy Karkonoskiej za gościnę!

Zasłużony dla Jeleniej Góry

Miło nam poinformować, że dr Ivo Łaborewicz – prezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry, został przez Radę Miejską Jeleniej Góry uhonorowany tytułem “Zasłużony dla Miasta Jelenia Góra”. Poniżej publikujemy krótki biogram laureata oraz uchwałę rady. Uroczyste wręczenie tego zaszczytnego wyróżnienia odbędzie się w okresie powakacyjnym podczas specjalnej sesji Rady Miejskiej.

Prezesowi naszego Towarzystwa serdecznie gratulujemy i życzymy kolejnych sukcesów w badaniu i promowaniu miasta i regionu!

Ivo Łaborewicz – doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie historia, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego; od 1994 r. kierownik Archiwum Państwowego we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze, a od 1997 r. Prezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry. Sekretarz Karkonoskiego Towarzystwa Naukowego. Autor kilkuset książek i artykułów, publikacji naukowych oraz popularnonaukowych, dot. Jeleniej Góry i regionu Karkonoszy. Od wielu lat redaktor naczelny “Rocznika Jeleniogórskiego”, w którym publikuje liczne teksty o dziejach miasta, zwłaszcza w XIX i XX wieku. W 2023 r. otrzymał prestiżową nagrodę “Dla dobra wspólnego” od Prezydenta RP.

Older posts