Dnia 1 lipca 2025 r. w swoim mieszkaniu w Jeleniej Górze przekroczył próg wieczności Staszek Firszt, wiceprezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry, prawdziwy Przyjaciel tego Miasta i jego mieszkańców. Miałem ten honor zaliczać się również do grona Jego osobistych, najbliższych przyjaciół.

O dokonaniach Staszka, wielkich dokonaniach, przyjdzie nam jeszcze mówić i pisać wielokrotnie. Nie da się ich bowiem zamknąć w kilku zdaniach, ani w jednym wystąpieniu. Trudno też pisać bezpośrednio po Jego odejściu, mając serce przesiąknięte świeżym żalem rozstania. Wspomnieć jednak w tym miejscu należy choć w dwóch słowach o Jego zasługach dla naszego Towarzystwa.

Mało kto zdaje sobie z tego sprawę, ale to On, po zmianach społeczno-politycznych początku lat 90. XX w., uratował Towarzystwo Przyjaciół Jeleniej Góry przed zapaścią, a może nawet przed całkowitym rozwiązaniem. Jednocześnie to On nie dopuścił do zamknięcia „Rocznika Jeleniogórskiego”, który po 1994 r. przestał się ukazywać. W 1997 r. zgromadził wokół siebie grono młodych ludzi, których zachęcił do dalszych działań społecznych na tym polu. Inspirował, podpowiadał, radził, ale i wkładał niesamowicie wiele pracy we wszystkie przedsięwzięcia. Nie zniechęcał się trudnościami. Stawiał sobie i nam ambitne cele i konsekwentnie je realizował, pokonując wytrwale i mądrze wszelkie trudności.

Choć urodził się i wychował w Legnicy, z którą nigdy nie zerwał kontaktów, i dla której również pracował społecznie, i gdzie uhonorowano Go w 2022 r. medalem „Zasłużony dla Legnicy”, to całą pracę zawodową i większość swoich wysiłków oraz uczuć przez ostatnie blisko 40 lat poświęcił Jeleniej Górze, działając zawsze „ad maximam Urbis gloriam” – dla najwyższego dobra naszego Miasta. Nie doczekał się za to żadnej materialnej nagrody, ale dla Niego najwyższą nagrodą było samo skuteczne działanie na rzecz Jeleniej Góry i ogromne uznanie oraz szacunek, jakim cieszył się u jej mieszkańców.

Do końca planował kolejne przedsięwzięcia. Także w naszej ostatniej rozmowie 1 lipca 2025 r., gdy omawialiśmy wspólnie zawartość kolejnego tomu „Rocznika Jeleniogórskiego” i inne działania. Wieczorem okazało się, że nie będziemy ich realizować razem… Ale czy na pewno? Pomimo fizycznej nieobecności będziesz Staszku duchowo zawsze ze mną, z nami, z naszym Towarzystwem.

Odpoczywaj w pokoju.

Ivo Łaborewicz

Z wielkim smutkiem dzielimy się informacją, że 1 lipca br. zmarł Stanisław Firszt – wieloletni członek i wiceprezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry, redaktor “Rocznika Jeleniogórskiego”, muzealnik, archeolog, regionalista. Jego śmierć jest wielką stratą dla całego środowiska badaczy historii i kultury Dolnego Śląska, zwłaszcza Jeleniej Góry i Legnicy.

Stanisław Firszt był przez wiele lat pracownikiem muzeów, najpierw w Legnicy (1980-1987), a później w Jeleniej Górze. Pełnił tam funkcje dyrektora: Muzeum Okręgowego/Muzeum Karkonoskiego (1987-2008) oraz Muzeum Przyrodniczego (2008-2021).

Autor licznych książek, kilkuset artykułów – tych naukowych i popularnonaukowych. Archeolog, niestrudzony badacz historii Jeleniej Góry oraz regionu Karkonoszy. Pomysłodawca wydania polskich tłumaczeń czterech kronik miejskich, czasopisma “Skarbiec Ducha Gór” czy serii “Źródła Cieplickie”.

Człowiek wielkiej wiedzy, zawsze otwarty i życzliwy, skory do pomocy. Pasjonat regionu i oddany społecznik. Cześć jego pamięci!

Poniżej zamieszczamy informacje o pogrzebie:

Zapraszamy już 20 stycznia do Książnicy Karkonoskie, na spotkanie wokół najnowszego, 56 tomu naszego czasopisma regionalnego. Do zobaczenia!

W poniedziałek, 19 listopada 2024 r., odbyło się spotkanie poświęcone Edwardowi Zychowi – nauczycielowi-poloniście, regionaliście oraz krajoznawcy, osobie, która jako dziecko doświadczyła zsyłki w głąb ZSRR w 1940 r. Okazją do spotkania była książka “Wspomnienia Syberyjskie 1940-1946” opublikowana nakładem Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, pod red. dr hab. Małgorzaty Ruchniewicz prof. ucz. z Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego. Książka ta ukazała się w cyklu: Biblioteka Zesłańca. Świadectwa XX wieku, w ramach którego przypominane są wartościowe opracowania zdeponowane w Kolekcji Sybirackiej PTL-u.

O książce nieżyjącego już od kilkunastu lat E. Zycha rozmawiali – prócz redaktorki – również dr Ivo Łaborewicz, kierownik Archiwum Państwowego we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze i prezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry oraz dr Marek Szajda z Ośrodka “Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu, który moderował dyskusję. W czasie spotkania szerzej zaprezentowano wzmiankowaną książkę, ale też udało się opowiedzieć o życiu i aktywności jej bohatera w Jeleniej Górze i Karpnikach po 1946 r. Świetną ilustracją do tych opowieści stanowiły prezentowane zdjęcia z zasobu jeleniogórskiego archiwum – ze spuścizny Edwarda Zycha. Dodatkowo Książnica Karkonoska przygotowała i zaprezentowała na niewielkiej wystawie publikacje Zycha ze zbiorów biblioteki, w tym podręcznik do nauki o dziejach ziemi jeleniogórskiej, tomiki poezji, tłumaczenia prac z serbsko-chorwackiego czy publikacje z zakresu onomastyki. Podczas spotkania można było otrzymać książkę “Wspomnienia Syberyjskie”, ale również inne publikacje z serii. Szczególne znaczenie miał udział członków rodziny Edwarda Zycha, którzy podzielili się wspomnieniami o swoim krewnym

Uczestnikom spotkania serdecznie dziękujemy za przybycie, a Książnicy Karkonoskiej za gościnę!

Miło nam poinformować, że dr Ivo Łaborewicz – prezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry, został przez Radę Miejską Jeleniej Góry uhonorowany tytułem “Zasłużony dla Miasta Jelenia Góra”. Poniżej publikujemy krótki biogram laureata oraz uchwałę rady. Uroczyste wręczenie tego zaszczytnego wyróżnienia odbędzie się w okresie powakacyjnym podczas specjalnej sesji Rady Miejskiej.

Prezesowi naszego Towarzystwa serdecznie gratulujemy i życzymy kolejnych sukcesów w badaniu i promowaniu miasta i regionu!

Ivo Łaborewicz – doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie historia, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego; od 1994 r. kierownik Archiwum Państwowego we Wrocławiu Oddział w Jeleniej Górze, a od 1997 r. Prezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry. Sekretarz Karkonoskiego Towarzystwa Naukowego. Autor kilkuset książek i artykułów, publikacji naukowych oraz popularnonaukowych, dot. Jeleniej Góry i regionu Karkonoszy. Od wielu lat redaktor naczelny “Rocznika Jeleniogórskiego”, w którym publikuje liczne teksty o dziejach miasta, zwłaszcza w XIX i XX wieku. W 2023 r. otrzymał prestiżową nagrodę “Dla dobra wspólnego” od Prezydenta RP.

Ośrodek “Pamięć i Przyszłość” / Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu wraz z Muzeum Karkonoskim w Jeleniej Górze serdecznie zapraszają na debatę pt. “Między miastem a regionem. Dolny Śląsku po 1945 roku widziany z różnych perspektyw”. Jest to już druga edycja cyklu dyskusji o regionie i subregionach organizowana przez muzea regionalne i instytucje kultury. Tym razem tematem wiodącym będą kwestie mobilności społecznej: podróże, migracje, wysiedlenia.

Wśród zaproszonych panelistów znaleźli się:

• prof. ucz. dr hab. Jacek Potocki (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, filia w Jeleniej Górze)
• prof. ucz. dr hab. Robert Klementowski (Uniwersytet Wrocławski)
• dr Józef Zaprucki (Karkonoska Akademia Nauk Stosowanych)

Rozmowę poprowadzi dr Marek Szajda (Ośrodek “Pamięć i Przyszłość” / Centrum Historii Zajezdnia) a całą dyskusję podsumuje prof. dr hab. Przemysław Wiszewski (Uniwersytet Wrocławski)

Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze, 23 lutego 2024 r., godz. 17:00

Serdecznie zapraszamy!