Towarzystwo Przyjaciół Jeleniej Góry

Ad maximam Urbis gloriam

Author: Marek Szajda (page 2 of 13)

Kościół Zbawiciela – 1 X

W dniu 1 października 2022 r. odbyło się kolejne spotkanie z cyklu „Szlakiem jeleniogórskich kościołów i wyznań”. Miejscem spotkania był Ewangelicki Kościół Zbawiciela Parafii Ewangelicko-Augsburskiej. Spotkanie w imieniu Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry otworzył Stanisław Firszt, wiceprezes Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry

Spotkanie prowadził pastor, ksiądz proboszcz Sebastian Kozieł. Ksiądz proboszcz  opowiedział o okolicznościach religijnych i społecznych uruchamiających nowy nurt religijny. Zebrani zebrani turyści dowiedzieli się o głównych zasadach wiary Kościoła ewangelickiego, sakramentach i obyczajach.

Kościół ewangelicki w Cieplicach powstał za zgodą ówczesnego króla Prus Fryderyka II w grudniu 1741 roku. W miejsce pierwotnego kościoła drewnianego wzniesiono w latach 1774 – 1777 nowy okazały, murowany kościół na rzucie prostokąta. Wnętrze wypełnia ołtarz z prospektem organowym, ambona, chrzcielnica, ławki i dwa poziomy empor. Uroczystej konsekracji kościoła dokonano w Święto Reformacji 31 października 1777 r. Najstarszym elementem sakralnym w kościele jest chrzcielnica, pochodzi z roku 1742, z pierwszego drewnianego kościoła.

Ołtarz o rokokowych cechach pochodzi z 1777 r. i jest autorstwa Heinricha Wagnera. W ołtarzu znajduje się obraz błogosławiącego Chrystusa z otwartą Ewangelią. Uzupełnieniem ołtarza są cztery figury – po lewej stronie apostołów Piotra i Pawła, po prawej Marii i Jana Ewangelisty. Zwieńczenie ołtarza stanowi gloria przedstawiająca zmartwychwstałego Jezusa w otoczeniu aniołów. Ponad ołtarzem zamontowane są organy. Prospekt organowy fundacji Johana Nepomucka von Schaffgotcha wykonał rzeźbiarz Wagner i stolarz Exner w roku1777. Pierwsze organy zostały  zastąpione nowymi w roku 1927 na model „opus 150” posiadającymi 48 głosów, autorstwa Gustawa Heinze. Ambona, powstała w 1777 r. Kosz ambony wypełniają płaskorzeźby ewangelistów, natomiast baldachim zdobią liczne putta, na szczycie gloria. Całość wnętrza świątyni oświetlają kinkiety i oryginalne żyrandole z 1792 r.

W kościele w ławkach oraz na emporach  może zasiąść około 1200 wiernych.  Parafia należy do Diecezji Wrocławskiej Kościoła Ewangelicko Augsburskiego w RP.

Dziękujemy księdzu proboszczowi za spotkanie!

Kolejne spotkanie odbędzie się 8 października 2022 r. w Kościele pw. Bożego Miłosierdzia w Jeleniej Górze – Jagniątkowie. Program spotkania obejmuje:

  • 9.30 – Msze święta  w intencji uczestników spacerów i turystów;
  • 10.00 – opowieść o historii parafii;
  • 10.30 – agapę – poczęstunek;
  • 11.00 – zwiedzanie Muzeum Miejskiego Domu Gerharta Hauptmana. 

Kościół polskokatolicki w Cieplicach – 24 IX

Kolejne spotkanie z cyklu „Szlakiem jeleniogórskich kościołów i wyznań” miało miejsce w  Kościele Polskokatolickim – w parafii i świątyni pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Spotkanie w imieniu Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry otworzył Józef Hanusiak., Ksiądz proboszcz Anatol Sielchanowicz pięknie opowiedział o okolicznościach religijnych i społecznych umożliwiających powstanie nowego Kościoła na terenie Stanów Zjednoczonych. Nowy Kościół powstał w 1897 r. w Pensylwanii.

 Za początek Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego można uznać rok 1919, gdy ze Stanów Zjednoczonych przybyli do kraju pierwsi wyznawcy. Brak jedności wewnątrz Kościoła doprowadził w roku 1931 do rozłamu, powstał Polski Kościół Starokatolicki. W grudniu 1951 roku doszło do zerwania więzów Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego w Polsce ze strukturami w USA i Kanadzie i utworzono całkowicie nowy Kościół Polskokatolicki.

Zwierzchnikiem Kościoła Polskokatolickiego jest biskup. Najwyższym organem Kościoła Polskokatolickiego w RP jest Synod Ogólnopolski zwoływany zgodnie z prawem Kościoła co 5 lat. W okresie między synodalnym najwyższym organem jest Rada Synodalna Kościoła. Kościół administracyjnie podzielony jest na trzy diecezje: warszawską, wrocławską i krakowsko-częstochowską. Kościół uznaje Ewangelie, rok liturgiczny Kościoła katolickiego, sakramenty, kult świętych, spowiedź powszechną i indywidualną. Duchowni nie maja obowiązku zachowania celibatu.

Obecną świątynię zbudowali wierni Kościoła Ewangelicko–luterańskiego w  roku 1870, cztery lata później wzniesiono dom parafialny. Kościół murowany na planie prostokąta z pięcioboczną absydą i kruchtą. Sklepienie beczkowe. Ambona i chór pochodzą z okresu budowy kościoła. Ołtarz pochodzi z innego kościoła. W absydzie, w oknie środkowym witraż przedstawiający Chrystusa Zmartwychwstałego. Pozostałe wyposażenie jest współczesne.

Organizatorem i pierwszym proboszczem nowo utworzonej parafii był ks. Edmund Wasielewski. Funkcję proboszcza pełnił  w latach 1951 – 1986. Kolejnym wieloletnim proboszczem w latach 1988 – 2018 był ks. Jan Belniak.  

Dziękujemy księdzu proboszczowi za spotkanie.

Kolejne spotkanie odbędzie się 1 października 2022 roku w ewangelickim Kościele Zbawiciela, parafii Ewangelicko-Augsburskiej, pl. Piastowski 18 (Cieplice) o godz. 10.00.  Zapraszamy!!!

Kościół pw. św. Jana w Cieplicach – 17 IX

W dniu 17 września 2022 r. odbyło się kolejne spotkanie z cyklu „Szlakiem jeleniogórskich kościołów i wyznań”. Miejscem spotkania był kościół pw. Św. Jana Chrzciciela w Cieplicach Śląskich-Zdroju. Spotkanie w imieniu Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry otworzył Pan Stanisław Firszt.. Zebrani turyści na wstępie wysłuchani audycji słownej, następnie głos zabrał ojciec Kazimierz z Zakon Kleryków Regularnych Ubogich Matki Bożej Szkół Pobożnych.  

Senior zakonu, ojciec Kazimierz barwnie opowiedział o zakonie Pijarów. Zakon o. Pijarów jest obecny w Cieplicach od roku 1945 roku. Rozwój Cieplic jest nierozerwalnie związany z zakonami. Wcześniej byli to augustianie, joannici, cystersi, obecnie jest to SP.

Pierwszy kościół wzniesiono końcem XIII w. Kluczowy moment dla rozwoju parafii nastąpił w roku 1403, gdy właściciel Chojnika Gotsche Schoff ufundował klasztor do którego sprowadził cystersów z pobliskiego Krzeszowa. Wielką tragedią dla kościoła był pożar w roku 1711. Decyzją opata Dominika Geyera z Krzeszowa  kościół został odbudowany w latach 1712 – 1714. przy dużym zaangażowaniu zakonników cysterskich i właściciela Cieplic, hrabiego Hansa Antoniego Schaffgotscha.

Kościół murowany o charakterze bazylikowym. Okazały ołtarz datowany jest na rok 1716. Obraz ołtarzowy to dzieło wybitnego malarza śląskiego Michała Willmanna. Obraz zatytułowany „Maria jako Królowa Niebios w otoczeniu świętych cysterskich”. Ołtarz uzupełniają figury, od prawej strony św. Piotr, św. Jan Chrzciciel patron świątyni. Po prawej stronie święci Jan Ewangelista i Paweł. Dalszym uzupełnieniem ołtarza są narożne przybudówki, po lewej stronie stoi św. Andrzej z charakterystycznym krzyżem,  z prawej strony figura św. Judy Tadeusza z maczugą.

Chrzcielnica z roku 1791. Pokrywę chrzcielnicy zdobi figura Jana Chrzciciela udzielającego chrztu Jezusowi. Ambona pochodzi z 1716 roku i w całości w swym wystrojem poświęcona jest patronowi kościoła. Płaskorzeźby na koszu ambony i  balustradzie przedstawiają sceny: Jana Chrzciciela jako głosiciela przyjścia zbawiciela; chrzest Jezusa w Jordanie; św. Jan i Chrystus jako Baranek gładzący grzechy świata i ostania scena przedstawia męczeńską Śmierć Jana Chrzciciela. Na filarach na wysokości balkonów obrazy 12 apostołów malarstwa Georga Wilhelma Neunhertza.

Na ścianie chóru znajdują się trzy obrazy. Pierwszy z lewej to Chrystus w Ogrodzie Oliwnym, pośrodku obraz przestawiający zdjęcie z krzyża i opłakiwanie zmarłego Jezusa. Ostatni obraz to Zstąpienie Chrystusa do otchłani. Organy zbudowano w latach 1764 – 1765, a wykonał je miejscowy mistrz Johann Godfried Herbst z Piechowic. Organy zostały przebudowane w roku 1908. Obecnie posiadają 28 głosów.

Dziękujemy księdzu proboszczowi o. Grzegorzowi  za przyjęcie grupy turystów oraz o. Kazimierzowi za spotkanie i ciekawe opowieści.

Kolejne spotkanie będzie 24 września  o godz. 10.00 w Kościele Polskokatolickim, Parafii Starokatolickiej, w Jeleniej Górze – Cieplicach, ul. Wolności 213. Zapraszamy!!!

Kościoły w Sobieszowie – spacer z 10 września br.

Kolejne spotkanie na „Szlaku Jeleniogórskich kościołów i wyznań” miało miejsce w parafii pw. Św. Marcina w Sobieszowie. Spotkanie odbyło się 10 września 2022 r., a w imieniu Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry otworzył je Józef Hanusiak.

O historii kościołów, tj. kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa oraz kościele św. Marcina pięknie opowiadał proboszcz parafii,  ksiądz dr Adam Lasek. Parafia posiada dwa kościoły, główny pw. św. Marcina i pomocniczy pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Kościół św. Marcina jest najstarszym budynkiem w Sobieszowie. Pierwszy kościół zapewne drewniany został wzniesiony w 1305 r., choć brak dokumentów z tego okresu. Stare dokumenty kościelne stanowią, że w 1515 r. zbudowano nowy ołtarz, w który wstawiono obraz św. Barbary. Kościół pod jej patronatem był do roku 1520. Wkrótce kościół przejęli protestanci aż do roku 1654. Po tym okresie kościół ponownie wrócił do katolików. W drugiej połowie XIX  w. kościół otrzymał nowego patrona – św. Marcina, a w ołtarzu umieszczono obraz św. Judy Tadeusza. Obraz zmieniono w 1887 r. na obraz św. Marcina w którym święty przedstawiony jest w stroju biskupa. Ołtarz uzupełniają figury św. Józefa i św. Ekspedyta.

Król pruski Fryderyk II  na prośbę ewangelików sobieszowskich wydał zgodę na wzniesienie świątyni dla wyznawców Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Kościół został wzniesiony 1745 r. Od początku swego istnienia aż do roku 1946 służył ewangeliom. Następnie już przeszedł w użytkowanie parafii katolickiej pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Ołtarz został wykonany z drewna w połowie XVIII w. Obraz ołtarzowy to obecnie Chrystus w aureoli. W otoczeniu obrazu są figury przedstawiające św. Pawła i Jana Ewangelistę. Obok ołtarza zawieszone są dwa obrazy – św. Juda Tadeusz oraz obraz św. Jana Nepomucena. Obrazem zasługującym na uwagę jest dzieło Vlastimila Hofmana ze Szklarskiej Poręby. Obraz zatytułowany Chrystus Dobry Pasterz na tle Karkonoszy i w tle kościół św. Marcina. Kolejnym elementem liturgicznym jest chrzcielnica. Kielich zdobi grupa rzeźbiarska zatytułowana Chrzest Pana Jezusa w Jordanie. Ambona – jej podstawę stanowi naturalnej wielkości figura Mojżesza, a kosz zdobiony jest trzema figurami cnót kardynalnych : Wiary, Miłości i Nadziei. Nad wejściem do kościoła umieszczony jest prospekt organowy z roku 1748. Jego fundatorem był hrabia  Schaffgotch, a wykonawcą Johann Meinert z Wlenia. Organy posiadają 31 głosów i trzy manuały.

Dziękujemy księdzu proboszczowi Adamowi Laskowi za przyjęcie grupy turystów oraz interesujące opowieści.

Kolejne spotkanie w odbędzie się 17 września 2022 r. o godz. 10.00.   w kościele pw. św. Jana Chrzciciela w Jeleniej Górze – Cieplicach, ul. Cieplicka 9.  Zapraszamy!

Seminarium i wystawa w jeleniogórskim ratuszu

W imieniu organizatorów serdecznie zapraszamy na otwarcie wystawy “Ratusze w cieniu Karkonoszy”, któremu towarzyszyć będzie seminarium naukowe pt.: “Władza lokalna i samorządowa a społeczeństwo po 1945 r. – wybrane przykłady osób i wydarzeń”.

Wydarzenie odbędzie się w dniu 30 września br. o godz. 11:00 w jeleniogórskim ratuszu (pl. Ratuszowy 58, sala obrad Ray Miejskiej).

Więcej informacji znajduje się na plakacie.

Spacer po kościele św. Erazma i Pankracego – edycja jesienna

W najstarszym jeleniogórskim kościele pw. św. Erazma i Pankracego, w sobotę 3 IX rozpoczęliśmy jesienną część spacerów „Szlakiem Jeleniogórskich kościołów i wyznań. Spotkanie w imieniu TPJG otworzył Józef Hanusiak. O bazylice i patronach kościoła opowiedziała siostra Andrzeja ze Zgromadzenia Sióstr Marii Magdaleny od Pokuty, potocznie zwanymi „ siostrami magdalenkami”.

Kościół zbudowany został w pierwszej połowie XIV w. z wyposażeniem częściowo gotyckim, renesansowym i w największym stopniu barokowym. Prawdopodobnie jest to jedyny kościół na świecie, który jest pod wezwaniem obu tych świętych razem. Na ołtarzu są figury patronów kościoła oraz doktorów kościoła, na szczycie ołtarza figury św. Barbary i św. Jadwigi Śląskiej. Obecnie obraz ołtarzowy autorstwa Jana Kreczmara „Przemienienie Pańskie’ znajduje się w pracowni konserwatorskiej.

W otoczeniu kościoła znajduje się kolumna z figurą Matki Bożej, figura św. Jana Nepomucena, w murach zewnętrznych  kaplice nagrobne, epitafia.

Dziękujemy ks. proboszczowi za umożliwienie zwiedzania, a siostrze za piękne opowiadanie.

Zapraszamy na kolejne spotkanie w dniu 10 września 2022 r. o godzinie 10.00 w Kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa i kościele św. Marcina Jeleniej Górze – Sobieszowie.

Śladami jeleniogórskich Żydów: spacer i spotkanie

Serdecznie zapraszamy na spacer śladami społeczności żydowskiej w naszym mieście, który poprowadzą Tamara Włodarczyk oraz Marek Szajda. Po spacerze planowana jest rozmowa na temat publikacji poświęconych tej społeczności:

  • T. Włodarczyk, Przewodnik po żydowskim Dolnym Śląsku. Region jeleniogórski, Jelenia Góra 2021.
  • M. Szajda, Ludność żydowska w Jeleniej Górze po 1945 roku, Wrocław 2021.

Oba wydarzenia odbędą się 1 lipca br. (piątek):

  • spacer zaczynamy o godz. 17:00 przy fontannie Neptuna k. Ratusza;
  • spotkanie wokół publikacji rozpocznie się o godz. 18:00 w Muzeum Karkonoskim.

Wydarzenia odbywają się we współpracy:

  • Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze;
  • Ośrodka “Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu;
  • Wydawcnictwa-Poligrafii AD REM;
  • Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry.

Powstanie obu publikacji było możliwe dzięki dofinansowaniu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.

Spacer nr 4/2022 – kościół Adwentystów

Miejscem kolejnego spotkania z cyklu „Szlakiem jeleniogórskich kościołów i wyznań”, odbytego w dniu 4 czerwca 2022 r., był Kościół Adwentystów Dnia Siódmego.

Spotkanie w imieniu Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry otworzył Józef Hanusiak. Historię obiektu sakralnego przestawił pan Andrzej Kurpiewski. Następnie gospodarz spotkania pastor Andrzej Sieja opowiedział o okolicznościach religijnych i społecznych umożliwiających powstanie nowego Kościoła, także o zasadach wiary, obrzędach i tradycjach. Dla uczestników spotkania pastor przygotował kilka niespodzianek. Pierwszą był krótki koncert muzyczny. W jego pierwszej części wystąpił zespół rodzinny rodziny Melys z Ukrainy. Następnie zaprezentował się zespół dziecięcy „Powołani”, którego opiekunem jest pani Malwina Kuncewicz. Każdy z uczestników otrzymał wydawnictwa dotyczące Kościoła. Kolejną niespodzianką było zaproszenie na poczęstunek. Na zakończenie spotkania pastor opowiedział historię „Posągu na glinianych nogach” według „Księgi Daniela”. Spotkanie w miłej i przyjacielskiej atmosferze miało charakter pikniku rodzinnego.

Dziękujemy pastorowi Andrzejowi Sieji za przyjęcie grupy turystów, ciekawe opowieści oraz prezenty i wspaniały poczęstunek. Było miło i przyjemnie.

Kolejne spotkanie odbędzie się 3 września w  Bazylice Mniejszej, Kościele pw. św. Erazma i Pankracego, Jelenia Góra, plac Kościelny 1, o godz. 10.00.  Zapraszamy!

Spacer nr 3/2022 – Kościół Łaski

Trzecie spotkanie z cyklu „Szlakiem jeleniogórskich kościołów i wyznań” odbyło się 21 maja 2022 r. Miejscem spotkania był Kościół Łaski Cesarskiej Pod Krzyżem Chrystusa – Sanktuarium Świętego Krzyża. Spotkanie w imieniu Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry otworzył Józef Hanusiak, który równocześnie w roli przewodnika opowiedział o kościele.

W spotkaniu uczestniczył Stanisław Firszt, który opowiedział o renowacji 300-letniego modelu kościoła, który można  obecnie zobaczyć w zbiorach Muzeum Karkonoskiego. Wspomniał też o osobie  dr. Klausa Ullmanna (upamiętniająca go tablica pamiątkowa znajduje się w kościele), mającego duże  zasługi w działalności na rzecz pojednania polsko-niemieckiego oraz w pomocy przy pozyskaniu środków finansowych  na renowację kościoła.

Zapraszamy na kolejne spotkanie w Kościele Adwentystów Dnia Siódmego w Jeleniej Górze przy ul. Panieńskiej 37, w dniu 4 czerwca o godzinie 12.00.

Z przyczyn niezależnych od organizatora spotkanie w Kościele Zbawiciela Parafii Ewangelicko-Augsburskiej zaplanowane na dzień 28 maja zostaje przesunięte na dzień 1 października 2022.

Spacer nr 2/2022 – cerkiew

14 maja br. odbyło się kolejne, drugie już spotkanie drugiej edycji z cyklu „Szlakiem jeleniogórskich kościołów i wyznań”. Tym razem miejscem spotkania była cerkiew prawosławna pw. św. Apostołów Piotra i Pawła. Spotkanie w imieniu Towarzystwa Przyjaciół Jeleniej Góry otworzył Józef Hanusiak. Proboszcz parafii  ks. Bazyli Sawczuk zapoznał zebranych z historią budowli, a następnie opowiedział o okolicznościach religijnych i społecznych, które spowodowały w XI w. podział w Kościele.  Wspomniał również o sakramentach i obrzędach w cerkwi prawosławnej. Natomiast tradycje obchodzenia świąt prawosławnych przedstawiła p. Mirosława Martyniuk z Żytomierza, od kilku lat mieszkająca w Cieplicach. Ksiądz Bazyli Sawczuk odpowiedział także na liczne pytania obecnych turystów.

Dziękujemy księdzu proboszczowi za przyjęcie uczestników i ciekawe opowieści!

Older posts Newer posts